Σάββατο

O ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗΣ ΠΟΥΤΙΝ & Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ (;) ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ


ΜΑΙΟΥ 28, 2016 O ρώσος ηγέτης ήρθε έπειτα από δέκα χρόνια στην Ελλάδα όχι μόνο για τα χιλιόχρονα των ρωσικών μονών στον Άγιον Όρος, αλλά και για σημαντικές συμφωνίες. Η παρουσία μαζί του των δύο ισχυρών ανδρών των δύο ενεργειακών κολοσσών της χώρας του, της Gazprom και της Rosneft, μόνο τυχαία δεν μπορεί να είναι. Ο περίφημος αγωγός φυσικού αερίου για τον οποίο έγινε τεράστια συζήτηση κατά την περσινή συνάντηση Τσίπρα-Πούτιν στο Κρεμλίνο ναυάγησε κυρίως λόγω της αντιπαράθεσης Ρωσίας και Τουρκίας, αλλά και ελέω των αντιδράσεων της Δύσης και κυρίως των ΗΠΑ. Οι Ρώσοι ενδιαφέρονται έντονα για την ανάπτυξη της ενεργειακής συνεργασίας των δύο χωρών. Διατηρώντας συγχρόνως ενεργό το ενδιαφέρον τους τόσο για τους ελληνικούς σιδηροδρόμους (ΤΡΕΝΟΣΕ) όσο και και για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Μάλιστα ο Ρώσος Πρόεδρος μίλησε για την ανάγκη «απτών αποτελεσμάτων» μεταξύ Ρωσίας και Ελλάδας σε σειρά παραγωγικών τομέων κατά τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στο Μέγαρο Μαξίμου. «Πρέπει να μεταμορφώσουμε τα καλά συναισθήματα και τις σχέσεις των δύο λαών μας σε απτά αποτελέσματα. Δεν είναι μόνο η ενέργεια, είναι η υψηλή τεχνολογία, είναι οι υποδομές, οι επενδύσεις… ελπίζω να τα συζητήσουμε όλα αυτά σήμερα» ανέφερε χαρακτηριστικά. «Με φόντο και το αφιερωματικό Έτος Ελλάδας-Ρωσίας στον τουρισμό έχουμε συζητήσει τις προοπτικές στην οικονομία… Τα προβλήματα είναι πολλά, και οι συγκυρίες δύσκολες, αλλά υπάρχουν και καλές προοπτικές» παρατήρησε ο ρώσος πρόεδρος. ΟΙ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΚΑΙ Η ΡΩΣΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ Προς υπογραφή υπάρχει μια σειρά διακηρύξεων και συμφωνιών: Πολιτική Διακήρυξη για ελληνο-ρωσικό διάλογο επί διεθνών και περιφερειακών θεμάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος Διακήρυξη Εταιρικής Σχέσης για Εκσυγχρονισμό (σχετικά με οικονομική συνεργασία) Συμφωνίες συνεργασίας (μεταξύ Υπουργείων) για Επιστήμη και τεχνολογία Τουρισμό Μετεωρολογία Συμφωνίες συνεργασίας μεταξύ φορέων Enterprise Greece – Invest in Russia ΕΛΠΕ – Rosneft Πανεπιστήμιο Πειραιά – Πανεπιστήμιο Ουραλίων Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας – Ρωσικό Ινστιτούτο Ενέργειας ΤΙ ΘΕΛΕΙ ΤΟ ΚΡΕΜΛΙΝΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ; Όπως επισημαίνει η Όλγα Κβοστούνοβα (σε άρθρο της στο huffightonpost.gr, πολιτική αναλύτρια και ερευνήτρια του Institute of Modern Russia και αρχισυντάκτρια του imrussia.org) υπενθυμίζει το ζήτημα των δυτικών κυρώσεων προς τη Ρωσία για την κρίση στην Ουκρανία. Στην περίπτωση της Ρωσίας, η ιδέα είναι να χρησιμοποιηθεί η Ελλάδα για να υπονομευθεί η στάση της Ε.Ε. όσον αφορά στις κυρώσεις…ιδεατά, το Κρεμλίνο θα ήθελε η Αθήνα να ψηφίσει εναντίον τους, κάτι που θα υπονόμευε την ενιαία στάση της Ε.Ε. Η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη εκφράσει τη δυσφορία της για την ανανέωση των κυρώσεων το 2015, οπότε ο απόλυτος στόχος του Κρεμλίνου θα ήταν μια ψήφος της Αθήνας κατά τους. Επίσης, σε πλαίσιο ευρύτερης στρατηγικής, ο Πούτιν βλέπει την Ελλάδα, (ορθόδοξη, όπως η Ρωσία, με παρόμοιες “πνευματικές ρίζες”) ως έναν πιθανό σύμμαχο σε μια συμμαχία την οποία προσπαθεί να δημιουργήσει για να αντιταχθεί στην “εχθρική” Δύση (στο πλαίσιο του οράματός του για τον Ευρασιατισμό)…για τον Πούτιν, η Ελλάδα θα μπορούσε να είναι μια “πίσω πόρτα” προς την Ευρώπη: Η επίσκεψή του στην Ελλάδα είναι μια από τις λίγες επισκέψεις που έχει πραγματοποιήσει στην Ε.Ε. από την προσάρτηση της Κριμαίας και μετά. ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Ιδιαίτερα υψηλού ενδιαφέροντος όσον αφορά στις πιθανές συνεργασίες μεταξύ των δύο χωρών είναι τα κεφάλαια των δρομολογούμενων ιδιωτικοποιήσεων και της ενέργειας. Η Ρωσία είχε επιδείξει ενδιαφέρον για την εξαγορά της ΔΕΠΑ από τη Gazprom, το οποίο αργότερα απέσυρε- ενώ επίσης, ύστερα από την τελευταία συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και δανειστών, η συμμετοχή ρωσικών εταιρειών στις ιδιωτικοποιήσεις τελεί υπό την αίρεση ότι θα υπάρξει κάποιου είδους εξασφάλιση της έγκρισης εκ μέρους των δανειστών- «αυτό διότι με βάση το μοντέλο του νέου ταμείου οι εταίροι μας θα μπορούν να μπλοκάρουν τη διαδικασία ιδιωτικοποιήσεων. ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΠΕΡΑΣΕΙ Ο ΠΟΥΤΙΝ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ Η παρουσία του Ρώσου προέδρου στην Αθήνα αποτελεί ένα ισχυρό μήνυμα κυρίως προς την πλευρά της Αγκυρας -η οποία βρίσκεται σε «πολεμική» κατάσταση με τη Μόσχα-, ενώ την ίδια ώρα η Ελλάδα έχει ξεδιπλώσει μια «βεντάλια» διαλόγου και αλληλοκατανόησης και με άλλες χώρες της περιοχής Ισραήλ, Αίγυπτος και Κύπρος. Ο Ρώσος Πρόεδρος έρχεται στην Ελλάδα για τον εορτασμό των χιλίων χρόνων του ρωσικού μοναχισμού στο Άγιο Όρος, όπου αναμένεται να συμμετάσχει και ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος. Η παρουσία των δύο ανδρών σηματοδοτεί την ενίσχυση του ενδιαφέροντος και του προεξάρχοντος ρόλου, που φιλοδοξεί να έχει το Πατριαρχείο Μόσχας στην κοιτίδα της Ορθοδοξίας. Αναλυτές σημειώνουν ότι η επίσκεψη Πούτιν στην Ελλάδα αλλά πιο συγκεκριμένα στο Αγιον Όρος έχει ιδιαίτερους συμβολισμούς καθώς ο πρόεδρος της Ρωσίας επιστρέφει στην ΕΕ έξι μήνες μετά την τελευταία του επίσκεψη και συγκεκριμένα από τον Νοέμβριο, οταν πήγε στο Παρίσι την παγκόσμια συνδιάσκεψη για το κλίμα. ΤΟ ΝΑΤΟ, Η ΡΩΣΙΑ ΚΑΙ… Η ΜΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Η Αθήνα στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ κάθε άλλο παρά ήγειρε, έστω και σε θεωρητικό επίπεδο. την οποιαδήποτε ένσταση για την νέα κλιμάκωση της στρατιωτικής αντιπαράθεσης με την Μόσχα, ενώ σημειώθηκε από την ρώσικη πλευρά ότι όλες ανεξαιρέτως οι νατοϊκές χώρες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, έσπευσαν να υιοθετήσουν την εγκατάσταση της αντιπυραυλικής ασπίδας- Aegis Ashore Missile Defense System (AAMDS)- στην Ρουμανία μια κίνηση που δημιουργεί και πάλι συνθήκες ψυχροπολεμικού ανταγωνισμού των εξοπλισμών στην Ευρώπη. Το ΝΑΤΟ όμως ήρθε και ουσιαστικά εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Ελληνικό Αρχιπέλαγος, το οποίο όμως αποτελεί την πιο κρίσιμη και σημαντική θαλάσσια διαδρομή για το Ρωσικό Πολεμικό Ναυτικό της Μαύρης Θάλασσας, το οποίο έχει επωμισθεί το βάρος της στήριξης της ρωσικής παρουσίας στην Συρία και στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο ΠΟΥΤΙΝ ΑΛΛΑΞΕ ΤΗΝ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΚΑΚΙΕΡΑ Η Ρωσία έχει καταφέρει κυρίως μέσα στα τελευταία δεκατέσσερα χρόνια, δηλαδή μετά την ανάληψη της πολιτικής εξουσίας από τον Βλαντιμίρ Πούτιν να αναστρέψει την οικονομική και πολιτική πτώση της και να γίνει μια από τις οκτώ πλουσιότερες χώρες του κόσμου, κάτι που της έδωσε την δυνατότητα να ανεγερθεί στο πολιτικό σκηνικό και να γίνει μια ισχυρή περιφερειακή δύναμη. Η έμφαση Πούτιν στην ενεργειακή πολιτική, χάρη στον μεγάλο φυσικό πλούτο της χώρας σε κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, ήταν πολύ επιτυχημένη απόφαση, καθώς πια η Ρωσία προμηθεύει με φυσικό αέριο την Ευρώπη συνολικά, αλλά και την γερμανική οικονομία ειδικότερα έχοντας σχέδια για εξαγωγές και προς την Ασία, κάτι που την καθιστά ενεργειακή υπερδύναμη προσφέροντάς της ιδιαίτερο πολιτικό βάρος. Η στρατιωτική ενεργοποίηση της Ρωσίας στην Συρία έθεσε εκ των πραγμάτων τέλος στο δόγμα του Wolfowitz – υποχρεώνοντας πλέον τις Η.Π.Α. να πάρουν θέση. Η συμμαχία της δε με την Κίνα και το Ιράν, σε συνδυασμό με την ανάγκη να καθοριστεί ποιές δυνάμεις θα εξασφαλίζουν τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή, μετά το τέλος του πολέμου, έτσι ώστε να ακολουθήσει η ανοικοδόμηση της, τοποθετεί τις Η.Π.Α. μπροστά σε μία απόφαση, η οποία θα είναι καθοριστική για τη «μελλοντική τάξη πραγμάτων» – όπου είτε θα απομονωθούν, είτε θα αποτελέσουν μία από τις πολλές μεγάλες δυνάμεις που θα εγγυώνται την ειρήνη στον πλανήτη. Ο Πούτιν επιτυγχάνει τους στόχους της εξωτερικής πολιτικής του και όλο και περισσότερο γίνεται παγκόσμιος ηγέτης ανατρέποντας τους έως τώρα συσχετισμούς. ΓΙΑΤΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΤΡΑΦΕΙ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΡΩΣΙΑ Σε παλαιότερο άρθρο μου στο ithesis.gr είχα αναφερθεί συγκεκριμένα για τους λόγους που η χώρα μας πρέπει να κάνει γεωπολιτική στροφή προς την Ρωσία. Ενδεικτικά: Διαχρονικός «πόθος» της Ρωσίας είναι η ύπαρξη προβλήτα ελλιμενισμού με δυνατότητες εφοδιασμού και επισκευαστικής βάσης στη Μεσόγειο. Η στρατηγική συμμαχία με τη Ρωσία, εξασφαλίζει ρόλο κυρίαρχο στη γεωπολιτική σκακιέρα για την Ελλάδα. Η πατρίδα μας όφειλε να είναι ανεξάρτητη και να μπορεί να χαράξει σε κάθε γεωπολιτικό παίγνιο την δική της ανεξάρτητη πολιτική, που θα εξυπηρετεί πρωτίστως τα δικά της συμφέροντα. Τα δεδομένα όμως τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες έχουν αλλάξει και όπως φαίνεται η σύμπλευση με την Δύση και πιο συγκεκριμένα με τις ΗΠΑ, δεν έχει φέρει τα αποτελέσματα που θα θέλαμε. Yπάρχει μία ρήση που λέει ότι «οι σύμμαχοι αξίζουν για σένα τόσο, όσο αξίζεις εσύ γι’ αυτούς», φαίνεται ότι η αμερικανική πλευρά δεν αξίζει και τόσο, γιατί πολύ απλά η Ελλάδα δεν της είναι και τόσο απαραίτητη, ούτε τόσο ισχυρή, ώστε να εξαναγκάσει τον απαιτούμενο σεβασμό. Η Ρωσία βασίζει πολλά στην γεωπολιτική θέσης της Ελλάδας. Η χώρα μας βρίσκεται σε ενα σημαντικό σταυροδρόμι και παρά τις οικονομικές δυσκολίες, δεν παύει να είναι ένας σημαντικός εταίρος και σοβαρός παίκτης. Η επίσκεψη του Ρώσου ηγέτη, είναι ο τελευταίος κρίκος σε μία αλυσίδα εξελίξεων, γεωστρατηγικών, πολιτικών και οικονομικών, που ξεκίνησε πριν από μερικά χρόνια και που αναμφίβολα, υποβοηθήθηκε σημαντικά από την κρίση στις σχέσεις Ρωσίας και Τουρκίας αλλά και λόγω των στρατηγικών σχεδίων της για τη Συρία. Περιθώρια ελιγμών υπάρχουν, αν έχει αποφασιστεί σοβαρά να επιχειρήσουμε να ακροβατήσουμε μεταξύ των ισορροπιών που διαμορφώνονται και να αξιοποιήσουμε στο μεγίστο δυνατό βαθμό, τα πλεονεκτήματα αυτής της νέας ιστορικής καμπής στις σχέσεις μας με τη Ρωσία. Ήρθε λοιπον η στγμή η χώρα μας να αλλάξει γεωπολιτική ατζέντα και να στραφεί προς νέα λιμάνια. Ηρθε η στιγμή πλέον να δημιουργήσουμε νέες συμμαχίες, με χώρες που έχουν πλέον τεράστια γεωπολιτική και οικονομική ισχύ. Η Ρωσία είναι μία από αυτές. iThesis