Τετάρτη 20 Ιουλίου 2016,
Η κυβέρνηση πανηγυρίζει, ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έδωσε την άδεια να χαλαρώσουν ακόμα περισσότερο τα capital controls, ενώ στην πραγματικότητα το ελληνικό τραπεζικό σύστημα εξέπεμψε ένα ηχηρό SOS, δίνοντας κίνητρα για να επιστρέψουν καταθέσεις στα ιδρύματα που κινδυνεύουν. Η δήθεν χαλάρωση δεν είναι παρά είναι ένα μεγάλο «βοήθεια».
Ποιες είναι οι κύριες αλλαγές, που εισηγήθηκε ο κ. Στουρνάρας και ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα;
1. Όσα χρήματα κατατίθενται «φρέσκα» στις τράπεζες από την ημέρα που θα δημοσιευτεί στο ΦΕΚ η σχετική απόφαση της Τράπεζας Ελλάδος δεν θα έχουν περιορισμό ανάληψης. Θα μπορεί κανείς να τα τραβήξει πάλι και όλα.
Σε τι στοχεύει αυτό; Να φέρει πίσω τα περίπου 20-30 δισ. που βρίσκονται σε θυρίδες και στρώματα και όσα κεφάλαια καλοπροαίρετων ομογενών δελεαστούν.
Τι μαρτυράει αυτό; Ότι οι τράπεζες ψάχνουν επειγόντως για λεφτά.
2. Πλήρη πρόωρη αποπληρωμή δανείων, που μέχρι σήμερα μπορούσε να γίνει μέχρι το 50% του δανείου.
Σε το στοχεύει αυτό; Να δελεάσει οφειλέτες ώστε να ξοφλήσουν, καταθέτοντας κεφάλαια και να περιοριστεί το πλήθος των κόκκινων δανείων.
Τι μαρτυράει αυτό; Ότι οι τράπεζες επείγονται να αυξήσουν τα χρήματα των ταμείων τους με κάθε πρόσφορο τρόπο και να ελαφρύνουν την παθητική θέση τους.
3. Όποιος καταθέτει κεφάλαια από το εξωτερικό θα μπορεί να κάνει ανάληψη μέχρι και του 30% του κεφαλαίου από 10% που είναι σήμερα.
Σε τι στοχεύει αυτό; Σε προσέλκυση κεφαλαίων που βρίσκονται έξω.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι οι τράπεζες καίγονται για καταθέσεις.
4. Αντί για 420 ευρώ τη βδομάδα θα μπορεί κανείς να σηκώνει 840 ευρώ το 15θήμερο.
Σε τι στοχεύει αυτό; Να περιορίσει τα ποσά που τραβιόνται από τα ΑΤΜ κάθε βδομάδα. Όσο μικρότερος είναι ο περιορισμός σ αυτά που μπορείς να πάρεις τόσο περιορίζεσαι σ αυτά που χρειάζεσαι. Οι μεγαλύτεροι περιορισμοί οδηγούν στο στρώμα.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι οι τράπεζες προσπαθούν να περιορίσουν τη διαρροή καταθέσεων.
Η Τράπεζα της Ελλάδος προχώρησε και σε άλλες ελαφρύνσεις περιορισμών. Αύξηση του ορίου έγκρισης τραπεζικών συναλλαγών από τις υποεπιτροπές των Τραπεζών σε 350.000 ευρώ ανά ημέρα και ανά πελάτη από 250.000 που είναι σήμερα. Αύξηση των καθημερινών ποσών που εκτελούνται απευθείας από τις τράπεζες χωρίς προηγούμενη ιστορικότητα και που σήμερα είναι 20.000 ευρώ ανά πελάτη/ημέρα.
Αύξηση των ορίων στη χρήση πιστωτικών καρτών στο εξωτερικό και για διαδικτυακές αγορές. Αύξηση σε 1.000 ευρώ του μηνιαίου ορίου για την αποστολή εμβασμάτων στο εξωτερικό από 500 που είναι τώρα.
Η αδυναμία ή και άρνηση των τραπεζών να ανοίξουν τα ταμεία τους σε επιχειρήσεις ώστε να αναπνεύσει η αγορά παραμένει το υπ αριθμόν ένα αγκάθι της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Τα παραπάνω μέτρα φαντάζουν ψίχουλα σ' έναν λιμοκτονούντα. Καλύτερα από τίποτε, αλλά τίποτε ουσιαστικό προς το καλύτερο.
Καταλαβαίνει λοιπόν ο αναγνώστης ότι η διαφημισμένη χαλάρωση των capital controls είναι κυρίως ένα εναγώνιο προσκλητήριο για αύξηση των ταμειακών στοιχείων των τραπεζών. Οι οποίες βρίσκονται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση εξαιτίας πολλών παραγόντων, αλλά τριών σημαντικών:
Α. Τα ταμειακά τους διαθέσιμα είναι μάλλον άσχημα, δεδομένων των λιγοστών καταθέσεων και της απροθυμίας για νέες.
Β. Τα κόκκινα δάνεια πληθαίνουν, καθώς πληθαίνουν οι απολυμένοι από τις μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις που κλείνουν.
Γ. Το ιδιωτικό χρέος έχει ξεπεράσει το 100% του ΑΕΠ, σύμφωνα με πληροφορίες. Η μεσαία τάξη, που θρέφει τις τράπεζες πεθαίνει.
Όπως έχουμε ξαναπεί, οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων είναι η τελευταία άμυνα για να μην ορμήσουν οι καταθέτες και τινάξουν τις τράπεζες στον αέρα. Και οι καταθέτες θα έχουν αυτή την επιθυμία για όσο καιρό ορμάει το κράτος και τινάζει τις αποδοχές τους στον αέρα.
Κι αυτός ο φαύλος κύκλος δεν σπάει με επικοινωνιακά τρυκάκια. Σπάει μόνο με σοβαρή πολιτική. Η οποία είναι είδος εν ανεπαρκεία.
Γ. Παπαδόπουλος-Τετράδης
