Πρόσφατα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) προειδοποίησε ότι το παγκόσμιο χρέος έχει εκτοξευτεί στα 152 τρισ. δολάρια ενώ μόλις τον προηγούμενο μήνα βγήκε στην επιφάνεια ότι η Deutsche Bank, το μεγαλύτερο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της Γερμανίας, έχει έκθεση στα παράγωγα που αγγίζει τα 47 τρισ. δολάρια...
Και όταν οι αγορές καταρρέουν, διάφορες ιστορίες κάνουν την εμφάνισή τους ότι εταιρείες-κολοσσοί χάνουν δεκάδες δισεκατομμύρια από την αξία τους. Τα νούμερα είναι εδώ και είναι πιο πραγματικά από ποτέ.
Όσον αφορά το παγκόσμιο ΑΕΠ, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΝΤ, η αξία του το 2015 έφτανε τα 74 τρισ. δολάρια. Η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, οι ΗΠΑ, έχουν ΑΕΠ της τάξεως των 18 τρισ. δολαρίων και ακολουθούν η Κίνα με 11 τρισ. δολάρια και η Ιαπωνία με 4 τρισ. δολάρια. Έπειτα, το ΑΕΠ του Ηνωμένου Βασιλείου έφτανε το 2015 τα 1,8 τρισ. λίρες. Ο καλύτερος τρόπος να συλλάβει κανείς αυτά τα τεράστια νούμερα είναι να τα δει υπό το πρίσμα τόσο του παγκόσμιου όσο και του εθνικού χρέους. Και ο ρυθμός της παγκόσμιας ανάπτυξης είναι που καθορίζει το πόσο βιώσιμα είναι αυτά τα μεγέθη.
Ωστόσο, η συνολική αξία των κεφαλαίων σε παγκόσμιο επίπεδο (κυβερνητικά ομόλογα, τραπεζικά δάνεια, εταιρικά ομόλογα, μετοχές) τοποθετείται στα 300 τρισ. δολάρια, δηλαδή περίπου 4 φορές το παγκόσμιο ΑΕΠ.
Μέσα σε αυτά τα 300 τρισ. δολάρια, υπάρχει και η αξία των αγορών παγκοσμίως που υπολογίζεται σε περίπου 70 τρισ. δολάρια – δηλαδή η συνολική αξία όλων των μετοχών όλων των εισηγμένων εταιρειών διεθνώς. Για παράδειγμα οι 500 μεγαλύτερες αμερικανικές εταιρείες αξίζουν 19 τρισ. δολάρια, ενώ η αξία των 100 μεγαλύτερων βρετανικών εισηγμένων εταιρειών υπολογίζεται στα 1,88 τρισ. δολάρια. Στην Κίνα, οι μεγαλύτερες εισηγμένες στη Σαγκάη αξίζουν 3,6 τρισ. δολάρια ενώ η αξία της χρηματιστηριακής αγοράς της Γερμανίας ανέρχεται στα 1,1 τρισ. δολάρια.
Όλα τα παραπάνω νούμερα βοηθούν στην κατανόηση του τι ακριβώς “εξανεμίζεται” στις διαπραγματεύσεις στα χρηματιστήρια σε καθημερινή βάση.
Και εδώ γεννιέται η εύλογη απορία του ποιος ή τι καθορίζει τι επενδύεται και πώς. Το μέγεθος των κεφαλαίων που διαχειρίζονται οι αποκαλούμενοι “θεσμικοί επενδυτές” ανέρχεται περίπου στα 100 τρισ. δολάρια. Τα αμοιβαία κεφάλαια ελέγχουν τα 30 τρισ. δολάρια, τα συνταξιοδοτικά funds ελέγχουν 35 τρισ. δολάρια και οι ασφαλιστικές εταιρείες τα 24 τρισ. δολάρια.
Πρόκειται για κολοσσιαία νούμερα που υπογραμμίζουν και το μέγεθος της αξίας των εταιρειών αυτών. Για παράδειγμα η Blackrock, από μόνη της, διαχειρίζεται κεφάλαια ύψους 5 τρισ. δολαρίων. Η πολλή συζήτηση μπορεί να γίνεται γύρω από τα hedge funds όμως αυτά διαχειρίζονται “μόλις” 3 τρισ. δολάρια. Και όλα αυτά γιατί είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ποιοι κινούν τα νήματα και το πώς οι αποφάσεις τους μπορούν να επηρεάζουν ολόκληρα κράτη. Μια σύγκριση των εθνικών οικονομιών με το ύψος των κεφαλαίων που διαχειρίζονται οι εταιρείες αυτές αρκεί.
Όσο για τα παράγωγα – στα οποία οφείλεται και ο πονοκέφαλος της Deutsche Bank – αυτά υπολογίζονται διεθνώς στα 500 τρισ. δολάρια, δηλαδή περίπου 6 φορές το παγκόσμιο ΑΕΠ. Το βιβλίο παραγώγων της Deutsche που ανέρχεται στα 47 τρισ. δολάρια (12 φορές το μέγεθος της γερμανικής οικονομίας), αντιπροσωπεύει το ένα δέκατο αυτής της κολοσσιαίας αγοράς και αυτή της η έκθεση στα παράγωγα εξηγεί το γιατί η γερμανική τράπεζα θεωρείται τοξική και αποτελεί συστημικό κίνδυνο.
Τα ασύλληπτα αυτά νούμερα αφενός τρομάζουν και αφετέρου καταδεικνύουν το πόσο ευάλωτο είναι το τραπεζικό σύστημα διεθνώς και το μέγεθος των ρίσκων που κουβαλά για τις οικονομίες που φιλοξενούν αυτά τα ιδρύματα. Οπότε, εν κατακλείδι, μπορεί να αντιληφθεί κανείς το τι συνέπειες θα έχει μια πιθανή κατάρρευση της Deutsche Bank, η οποία παράλληλα είναι και η 6η μεγαλύτερη επενδυτική τράπεζα του κόσμου.
planet
